Vergi Ve Sigorta Primleri Sarmalı

Vergi ve sigorta primleri günlük hayatımızın içinde. Esnaf, zanaatkar ve şirketler bu durumla direkt  olarak ilgililer ve primlerle boğuşuyorlar deyim yerindeyse. Maaşlı çalışanlar ise,  gerek sigorta ve gerekse vergilerini her ay düzenli bir şekilde ödedikleri halde, kesinti maaşlarından yapılıp, hiç ellerine  geçmeden ilgili hesaplara aktarıldığı için; her ay ödedikleri primlerin farkında bile değiller...

Vergi ve sigorta primleri en büyük sorunlarımızdan. Biz verginin yüksekliğinden ve ilave vergilerden(ÖTV vb) şikayet ederken devletimiz de tahsil edememekten muzdarip. Sürekli hale gelen vergi ve sigorta prim afları, yapılandırmaları aslında daha çok 
işvereni ve esnafı ilgilendiriyor.

Çoğumuz en az birkaç kez kuyumcu, sanatçı, müteahhit, petrolcü, fabrikatör vb gibi yüksek gelir grubunda olduğunu düşündüğümüz iş sahiplerinin asgari ücretli çalışanlardan daha az vergi ödediğine dair haberlere denk gelmişizdir.

Kanunlarımızda vergi kaçırmak hala en hatrı sayılır suçlardan ama tahsilatları ne cezalarla ne aflarla ne de yapılandırmalarla beklenen düzeyde yapılamıyor. Vergisini ve sigorta primi ödemeyenlere, geç ödeyenlere veya ödememek için yasadışı yollara başvuranlara değil peşin ödeyenlere değinmek istiyorum.

Başta futbol klüpleri, BİST şirketleri, büyük şirketler, kobiler veya küçük esnaflar vergi ve sigorta primlerini zamanında ödemeyip daha sonra aflarla beraber yapılandırıp ödeyebiliyor.Ödemelerini zamanında yapanlar da var ama onlar da bu aflarla mağdur olduğunu düşünüyor. Çünkü zamanında ödemesini yapmayıp sonradan afla yapılandırıp yapsaydı, nakit sirkülasyonu için daha avantajlı olacağını hesaplıyor.

Özetle vergi mükellefi kurum ve kuruluşların ödemeleri aksayabiliyor ama maaşlı kesimde kesinlikle aksama yok. Bunun farkında bile olmayan maaşlı çalışanlar da aslında tahsil edilemeyen veya geç tahsil edilen vergiler yüzünden belkide daha az ve kalitesiz hizmet alabiliyor.

Ücretli çalışanlar gibi diğer mükelleflerde vergi ve primlerinin tamamını zamanında ödese belki yapılan yeni yollarla trafikde daha az zaman kaybedeceğiz, metroda daha rahat yolculuk edeceğiz, hastanede daha az sıra bekleyeceğiz, sokak arasındaki bir pazar yerinde değil modern bir semt pazarında alışveriş yapacağız, veya daha güzel daha güvenli parklarımız olacak...

Gelelim çözüm önerisine; ücretli çalışanın vergisini ve sigorta primini ödediğinin farkına varıp, parasını ödediği hizmetleri almak için hakkını araması ve ödemelerini yapmayanlarıda ödemeye teşvik etmesi! Bunlarda en iyi vergi ve primleri kendi eliyle ödeterek yaptırılır kanısındayım.

Rakamlarda çok küsürata girmeden yazacağım, 2019 yılında asgari ücretli çalışan net 2000 ₺ maaş alıyor. Halbuki maaşını net değil brüt 2800 ₺ olarak alsa sonra kendisi 400 ₺ SGK ve işsizlik primini ödese, sonra 380 ₺ gelir vergisini ödese, sonra 20 ₺ damga vergilerini ödese veya isterse ödemese sonra faiziyle ödese veya diğer vergi mükellefleri gibi sonradan çıkan 
aflardandan faydalanıp yapılandırabilse hem bu ücretli çalışan vatandaş ödediği verginin farkına varır, hem ödediği verginin karşılığı için hakkını arar hemde ödeme yapmayanları ödeme yapmaya teşvik eder.

Seçkin Erbil

seckinerbil@msn.com